Welk Slaaptype ben jij? (+ Link met depressie en Tips)

Ben jij een vroege vogel of een nachtbraker? Deze termen gebruiken we vaak om te beschrijven of iemand graag vroeg op staat of laat op blijft. Maar wist jij ook dat jouw slaapwaakritme iets zegt over de kans op depressie? Les hier onder welk slaap type jij bent en wat dit te maken heeft met de kans op depressie.

Welke slaaptypes zijn er?
Volgens de klinische pscycholoog en slaap expert dr. J. Breus vallen we allemaal onder 4 types: 

1. Type Beer: De meeste mensen zijn van het type beer, wat wil zeggen dat ze vroeg wakker worden en gaan slapen bij zonsondergang. Deze mensen hebben geen moeite met wakker worden in de ochtenden en vallen makkelijk in slaap in de avond. Ze zijn productief in de ochtend maar kunnen last hebben van een middagdip. Tips voor beren: zorg dat je jouw slaapwaak ritme aanpast aan de zon. Dit betekent zeker in de zomer vroeg opstaan maar ook relatief vroeg naar bed gaan. Houd er ook rekening mee dat je in de ochtend het meest productief bent, dus pas jouw werkzaamheden hieraan aan.  
2. Type Wolf: Als het aan de wolven lag zouden ze elke dag uitslapen tot de middag. Het werkt ook voor hen en daardoor hebben ze heel veel energie in de middag en vroege avond. Het is voor de wolf types dan ook niet moeilijk om in de late uurtjes nog werk af te ronden, het zijn ware nachtbrakers. Maar voor wolven die een werkschema hebben dat hier van afwijkt kan dit leiden tot struggles. Tips voor wolven: misschien begrijp je nu waarom je last hebt van een ochtendhumeur als je vroeg op staat. Wat kan helpen is om in de ochtend te zorgen voor voldoende vocht. Begin de dag met een groot glas lauw water evt. met wat citroensap. Zorg ook dat je direct wat buitenlucht en licht op doet. Maar vooral, respecteer dat jouw lichaam natuurlijkerwijs wat later op gang komt, dus bewaar moeilijke of grote projecten voor wat later op de dag.
3. Type Leeuw: Leeuwen zijn onze echte vroege vogels. Ze houden van vroeg op staan, worden op een natuurlijke wijze zonder problemen vroeg wakker. Maar verder op de dag kunnen ze een beetje loom worden en duiken dan ook vroeg weer hun bed in. Ook de leeuwen zijn het meest productief in de ochtend. Tips voor leeuwen: leeuwen kunnen juist wat later op de dag voordeel doen met licht als ze nog wat energie willen opdoen voor het einde van de dag. Net als beren kunnen leeuwen belangrijke projecten ook beter in de ochtend dan later op de dag doen.
4. Type Dolfijn: Dolfijnen hebben zowel moeite met opstaan als moeite met naar bed gaan. Ze hebben moeite om een vast slaap ritme aan te houden. Ze voelen zich vaak moe gedurende de dag. En ondanks die vermoeidheid, voelen ze zich vaak energiek in de avond.  Ze kunnen ook moeite hebben met doorslapen en daardoor lijden aan slapeloosheid. Tips voor dolfijnen: jij zal de meeste focus hebben in de middag en avond, dus zorg voor makkelijke ochtend activiteiten. Misschien helpt het ook om kleine pauzes gedurende de dag te nemen om op te laden en dat is helemaal okay. Een powernap, een korte meditatie of gewoon even een paar minuutjes voor jezelf kunnen er voor zorgen dat je er weer tegen aan kan.

Maar welk slaaptype heeft nou de minste kans op depressie?
Een onderzoek, gepubliceerd in het JAMA Psychiatry Magazine, heeft de gegevens van 840,000 mensen geanalyseerd en kwamen tot de conclusie dat degenen die genetische aanleg hebben om vroeg wakker te worden, minder kans hebben op depressie. Van  de 4 slaaptypes  hierboven hebben de vroege vogels (beren en leeuwen) minder kans op depressie.
Als je in de categorie valt van de nachtbrakers (wolven en dolfijnen) schiet dan niet meteen in de stress! De onderzoekers vonden deze slaaptypes hun kans op depressie kunnen verlagen met 23% alleen al door 1 uur eerder op te staan dan normaal. Dus als je normaal gesproken wakker wordt om 9 uur, zet dan jouw alarm op 8 uur.  Dat kan al een groot verschil maken!

Hoe kwamen ze hier op?
Door het analyseren van de gegeven met betrekking tot het slaaptype en de medische gegevens ten aanzien van klinische depressie kwamen de onderzoekers op de resultaten. Volgens deze gegevens, was het duidelijk dat mensen die genetische aanleg hebben om vroeg wakker te worden minder vaak gediagnosticeerd worden met depressie. Hoewel eerder onderzoek een link vond tussen onregelmatige slaappatronen en depressie en aangaf dat nachtbrakers 2 keer zo grote kans hebben op depressie, is dit het eerste onderzoek dat bepaalt hoeveel tijd je eerder wakker moet worden om de mentale gezondheid te beïnvloeden.

Hoe werkt dat dan dat eerder opstaan invloed heeft op humeur?
Hoewel het niet helemaal duidelijk is waarom vroege vogels minder kans hebben op depressie, denken de onderzoekers dat het langer verblijven in licht bepaalde feel-good hormonen kan triggeren en daarmee het humeur verbeteren.
Daarnaast kan het hebben van een slaappatroon dat afwijkt van de meeste andere mensen ook moeilijk zijn. We leven in een 9 tot 17 uur maatschappij en kinderen moeten om 8.30 uur op school zijn, waarmee we zijn ingericht op een ochtendritme. Wijk je daarvan af, kan het voelen alsof je continu afwijkt van het ritme van anderen.
Zelf zou ik er nog aan toe willen voegen dat als je in de ochtend eerder op staat dit ook een gevoel van power en energie kan geven en kan zorgen voor minder stress omdat je meer tijd kan nemen om jezelf en jouw gezin klaar te maken voor school en werk. Ook houd je misschien tijd over voor een rust momentje voor jezelf. Zo begin je de dag niet meteen met stress.
Verder zou het nog interessant zijn om te onderzoeken wat kip en ei is. Zorgt langer slapen voor een grotere kans op depressie of zorgt aanleg voor bevinden hoger in het spectrum van depressie ervoor dat je langer in bed wilt blijven liggen. Hoe dan ook goed om te weten dat eerder opstaan kan helpen!

Algemene Tips
Volgens dit onderzoek kan 1 uur eerder opstaan (voor nachtbrakers) de kans op depressie verlagen met 23% en daarmee bijdragen aan een beter humeur. Andere tips zijn nog:

• Zorg dat je overdag veel in buitenlucht en licht bevindt en houdt de nacht zo donker mogelijk.
• Drink jouw ochtend koffie in het buitenlicht of ga op de fiets of te voet naar jouw werk als dat kan en dim de lichten en beeldschermen in de avond.
• Heb je langer nodig om in slaap te komen, ga dan vast eerder in bed liggen om een boekje te lezen, een ademhalings- of aandacht oefening te doen of de dag nog eens voorbij laten komen.
• Zorg voor een gezond voedingspatroon en niet te veel koffie en alcohol
• Zorg voor voldoende beweging (in de buitenlucht) zoals bijv. met Powerwalking maar niet intensief bewegen voor het slapen gaan.

Wil je werken aan jouw voedingspatroon, beweegpatroon, slaappatroon en jouw emotionele en mentale stress onder de loep nemen? Meld je dan aan voor het toegankelijke programma De Leefstijlclub en ontvang voor slechts EUR 29 een heel jaar lang wekelijks kennis, acties en recepten.  Op 1 juli starten we weer!

Individuele coaching is ook altijd mogelijk, mail dan naar coach@jijenco.nl
 

---